Te midden van smeltende poolkappen en maatschappelijke ontwrichting zet Ruben Hein tijdens de lockdown jaren een fikse koerswijziging in en wijdt hij het gros van zijn vijfde studioalbum OCEANS (2022) aan de klimaatcrisis en zijn liefde voor de natuur. De nasleep levert al gauw nieuw werk op: de ‘Leveller’ EP, waarop Ruben zich weer even op zijn eigen staat van zijn richt. Is het muzikanten bestaan nog wel voor mij weggelegd, na alle veranderingen van de afgelopen jaren? En wie ben ik nu eigenlijk op dit moment? Alle vragen in zijn hoofd schrijft hij in korte tijd van zich af, waarbij de antwoorden in een alternatief popgeluid worden gehuld.
De pandemie en de periode rondom ‘OCEANS’ hadden hem opgebrand – iets dat Ruben Hein pas beseft als hij na een reeks liveshows meteen weer de studio in duikt en het schrijfproces plots anders verloopt dan voorheen. Voor het eerst vormen zich blokkades, zaken die onder de loep genomen moeten worden. ‘Leveller’ wordt een reality check. Al zijn hele leven is Ruben muzikant – iets anders doen was nooit een optie. Maar als hij dat wel zou doen, dan zou dat aan zijn identiteit toch niets veranderen? Dan is hij toch nog steeds een leuke partner, vriend en vader?
Met name het ouderschap doet Ruben op ‘Leveller’ anders naar de wereld kijken. Zo is Philip Larkins beroemde gedicht ‘This Be The Verse’ de voornaamste inspiratiebron voor ‘Heartaches’ waarbij hij reflecteert op verdriet en trauma dat onbedoeld wordt doorgegeven van generatie op generatie. Op ‘Father’ kijkt Ruben terug op zijn eigen opvoeding en wat hij zijn kinderen meegeeft: hoe ervaart het kind de tomeloze passie van de ouder?
Dat Ruben een lastig jaar had, schemert regelmatig door, zoals op ‘Good Intentions’: dansen doet hij daarop het liefst op zijn slaapkamer, weg van de menigte. De song gaat over sociaal ongemak en de manier waarop Ruben hiermee worstelde, persoonlijke vragen ontving hij liever niet terwijl hij wist dat ze goed bedoeld waren.
Ondanks de confronterende onderwerpen die Ruben durft aan te snijden blijkt het maken van ‘Leveller’ uiteindelijk een bevrijdende ervaring. Op ‘The Shape You’re In’ ziet Ruben zich op een feestje vol muzikanten en kunstenaars omringd door gelijkgestemden en beseft: ik kan die benauwende druk van buitenaf, die geldingsdrang ook loslaten, even nergens anders rekening mee houden.
In de studio lijkt dat bewuste feestje voort te duren. De muzikanten waarmee hij ook ‘OCEANS’ schreef – Nicky Hustinx, Wessel Herbschleb, Julian du Perron en producer Ferdy van der Singel – zijn tevens vrienden en vertrouwenspersonen, het perfecte gezelschap om de ideeën van Ruben uit de binnenkamer te lokken en naar een hoger niveau te tillen. Vooral instrumentaal wordt zodoende de koers aangehouden die op de voorganger is ingezet en raken aloude soul- en jazzinvloeden verder verwikkeld in een gelaagde indie-sound die doet denken aan Sufjan Stevens, Bon Iver en Radiohead. Het is een proces van heroriëntatie die Ruben doet beseffen dat de muziek – het vakmanschap en niet de opsmuk of het eindeloos streven naar succes – inderdaad nog altijd zijn roeping is.